Antik Mısır’da Rahip Sınıfı
Tanıtım/değerlendirme: Abdülhamit Hüzeyfe Nazilli
Eski Mısırlılar için din her zaman dünya hayatı ve ölüm sonrası için önemli olmuştur. Mısır’da Tanrının farklı şekillerde tezahür etmesi sonrası evrenin ve insanın yaratılmasıyla başlayan dinî yaşamın kökleri ilk insanlara kadar geri götürülür. Osiris’in Seth tarafından haksız yere parçalanarak öldürülmesi ve Osiris’in oğlu Horus’un babasının intikamını almasıyla Mısır’da adaletin tesis edilmesi en büyük öneme sahip olmuştur. Adaletin sembolü Maat’tır ve onun yeryüzüne hakim olması başta Firavun olmak üzere bütün Mısırlıların en temel görevidir. Bu nedenle Eski Mısır’da dinî ritüellerin en temel amacı yine Maat’ın tesis edilmesidir. Eski Mısır inancında kral yarı tanrı bir varlık kabul edilirdi. Hükümdar olacak kişi taç giyme töreni esnasında tanrı Horus’un ruhuna sahip olur ve onun gibi haksızlığa karşı mücadele etmeyi kabul ederdi. Böylece kral tanrılar ile insanlar arasında bir nevi aracı kabul edilirdi. Ritüellerin doğru bir şekilde gerçekleştirilmesi ve neticede Maat’ın tesis edilmesi yalnızca Firavun aracılığıyla mümkündü. Hem dinî hem siyasî bir sorumluluğu üstlenen Firavun’dan bütün dinî ritüelleri icra etmesini beklemek herhalde doğru olmazdı. Bunun için rahipler devreye girerdi. Rahipler meşruiyetlerini yalnızca Firavun’dan alırlar ve ritüelleri sadece onun adına gerçekleştirebilirlerdi. Tarihî süreç içerisinde rahip sınıfı daha da sistematik hale geldi ve Firavun’un otoritesini tehdit edecek siyasî ve ekonomik güce sahip oldu. Mukadder Sipahioğlu, Ankara Üniversitesi’nde Dinler Tarihi alanında yazmış olduğu yüksek lisans tezinin kitaplaşmış hali olan “Antik Mısır’da Rahip Sınıfı” kitabında Eski Mısır rahiplerinin tarihî süreç içerisinde geçirmiş olduğu dönüşümleri, rahip sistemini ve rahiplerin görevlerini akılda soru işareti bırakmayacak şekilde etraflıca açıklamıştır.
